Κάθε κέρμα έχει δύο όψεις

Μερικές μέρες πριν τις επιμελητηριακές εκλογές και πάνω στην κρίσιμη ώρα της οριστικής απόφασης της ψήφου, θα ήθελα να μοιραστώ με όλους τους συνυποψήφιους, ανεξαρτήτου συνδυασμού, κάποιες προσωπικές σκέψεις που ίσως βοηθήσουν τον αγώνα που μερικοί επιχειρηματίες του Νομού μας καλούνται να δώσουν στο όνομα της εξυπηρετήσεως του κοινού καλού, θέτοντας υποψηφιότητα στις επιμελητηριακές εκλογές ως υποψήφιοι.

Πριν λίγες μέρες αρθρογραφώντας ξανά είχα αναφερθεί στην «έννοια της κακώς εννοούμενης ηθικής της παρέας», όπως επίσης και στην «έννοια της εκπαίδευσής στα επιμελητηριακά δρώμενα». Το άρθρο αυτό έρχεται συμπληρωματικά στα δύο προηγούμενα. Η παρέα, οι οικογένεια και η εκπαίδευση αποτελούν ιστορικά θεσμοθετημένες κοινωνικές συμβάσεις.
Ο θεσμός σαν έννοια αποτελεί θέσφατο της κοινωνίας και ως τέτοιος αντιμετωπίζεται. Φέρει το ειδικό βάρος της σύμφωνης γνώμης του κοινωνικού συνόλου και διαπερνά όλα τα κοινωνικά στρώματα πότε σαν έγγραφος νόμος και πότε σαν άγραφος. Από την μία μεριά, η δύναμη του έγγραφου θεσμού είναι ότι εμπεριέχεται στην έννοια του νόμου ενώ η δύναμη του άγραφου θεσμού άπτεται του γεγονότος ότι είναι εμποτισμένος στην κοινωνική καθημερινότητα του κάθε επιχειρηματία και περιέχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που ενίοτε τον καθιστούν ισχυρότερο του πρώτου.

Θεσμός λοιπόν το εμπόριο, θεσμός όμως και το παραεμπόριο.

Το παραεμπόριο είναι ένας από τους πολλούς άγραφους θεσμούς του οποίους όλοι αποδεχόμαστε και όλοι μας συντηρούμε. Με μία αποχαυνωτική διάθεση άμυνας απέναντι στον θεσμό του παραεμπορίου απολαμβάνουμε την επόμενη γουλιά του πρωινού espresso. Μία βόλτα στην παραλία σου αποδεικνύει κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο του λόγου το αληθές. Ο συμπαθής κύριος από την Νιγηρία γυρίζει στην παραλία πουλώντας CD και τόξα. Ο εταίρος συμπαθής Αφγανός κύριος σου πουλάει χαρτομάντιλα και ζώνες ή πορτοφόλια για να τελειώσει η παρέλαση των άγραφων θεσμικών εμπορικών μας συνεταίρων με τον συμπαθή Κινέζο που σου πουλάει από φακούς έως συσκευές για μασάζ.

Γιατί συντηρείτε αυτή η κατάσταση ουδείς γνωρίζει. Ποιόν επίσης βολεύει η ίδια κατάσταση πάλι αποτελεί μέρος του μυστηρίου.

Ε λοιπόν αυτή η κατάσταση συντηρείται απλά επειδή το έχουμε αποδεχτεί σαν γεγονός επειδή έχουμε αποδεχτεί την άγραφος θεσμοθετημένη έννοια του παραεμπορίου. Ουσιαστικά, το παραεμπόριο σαν έννοια είναι απολύτως γνωστή προς τον ίδιο τον επιχειρηματία και βασίζεται πάνω σε μία νοοτροπία ιστορικά καταγεγραμμένη. Π.χ : Βλέπε Καραγκιόζη.
Από την γέννηση του Ελληνικού κράτους υπήρξε αντιπαλότητα μεταξύ του κράτους και του πολίτη με το πρώτο να προσπαθεί να εισπράξει φόρους τους οποίους δεν απέδιδε πίσω στον πολίτη με την μορφή υποδομών, εκπαίδευσης, βελτίωσης των συνθηκών της καθημερινότητας και τον δεύτερο να έχει δημιουργήσει μία παράπλευρη πραγματικότητα διαχειριζόμενος τα περιουσιακά του στοιχεία προσπαθώντας να κρυφτεί από το εχθρικό κράτος. Η στέρεα και εμπεδωμένη αυτή νοοτροπία δυστυχώς δεν επέτρεψε ποτέ τον ειλικρινή διάλογο μεταξύ των δύο αντιμαχούντων στρατοπέδων με αποτέλεσμα το όφελος της παρέας της συντεχνίας και της οικογενειοκρατίας να γίνει η κύρια διέξοδος της έμπνευσης.

Όπως όμως ένα κέρμα έχει δύο όψεις έτσι και οι θεσμοί.

Θεσμός είναι λοιπόν οι εκλογές του επιμελητηρίου, θεσμός όμως έγινε και το γεγονός ότι το επιμελητήριο παίρνει τις εισφορές των μελών χωρίς να αποδίδει τα αναμενόμενα.
Θεσμός το εμπόριο, θεσμός όμως και το παραεμπόριο.
Θεσμός ο καλός και δίκαιος επιχειρηματίας, όπως θεσμός όμως και η μη απόδοση αποδείξεων ή Φ.Π.Α.

Οι θεσμοί λοιπόν μεταλλαχτήκαν, παρήκμασαν, ατόνησαν γιατί το κράτος και οι πολίτες δεν μπόρεσαν να βρούνε ποτέ ένα κοινό σημείο συνεννόησης και σύγκλησης.

Υπάρχει λύση λοιπόν ?

Ο θεσμός σαν γενικότητα και στην προκειμένη περίπτωση ο θεσμός του επιμελητηρίου είναι μία κοινωνική σύμβαση την οποία ο επιχειρηματίας βιώνει καθημερινά όχι μόνο επειδή καταλαβαίνει το εννοιολογικό περίβλημα αλλά επειδή την ακολουθάει την ενστερνίζεται και την μεταδίδει στο περιβάλλον του. Με άλλα λόγια ο καθένας από εμάς είναι και πομπός και δέκτης του θεσμού αυτού. Πότε είμαστε επί σκηνής και πότε θεατές, φέροντας κάθε φορά την ευθύνη της προσωπικής μας επιλογής.
Εμείς οι ίδιοι οφείλουμε να αναθεωρήσουμε αρχικά όλο το αξιακό μας σύστημα το οποίο είναι ένα συνονθύλευμα από θεσμοθετημένες αντικρουόμενες έννοιες ουσιαστικά αντιφατικές μεταξύ τους που ό
μως κρύβουν εκτός από ένα τεράστιο παρελθόν, και ένα τεράστιο συνειδησιακό ψυχικό και νοητικό κενό που ουσιαστικά αποτελεί τροχοπέδη προς μία εκ βαράθρου αλλαγής των κακώς κείμενων θεσμοθετημένων καταστάσεων.
Αντιλαμβανόμενος την σοβαρότητα των λόγων μου πρέπει να προσθέσω ότι πιο εύκολα ξεριζώνεις μία τσουκνίδα που μόλις βλάστησε παρά ένα βάτο που έχει καλό ριζικό σύστημα . Όσο ποιο βαθιά είναι η ρίζα ενός κακού και αντι-αναπτυξιακού θεσμού τόσο πιο δύσκολο ξεριζώνεται από την συνείδηση των επιχειρηματιών.

Αν δεχτούμε ως αληθής την παροιμία “ο λύκος και αν εγέρασε και άσπρισε το μαλλί του μήτε την γνώμη άλλαξε μήτε την κεφαλή του” τότε προσβλέπω ότι είμαστε καταδικασμένοι να συντηρήσουμε την ασυνειδησία και να την μεταδώσουμε στις επόμενες γενιές .
Αν δεχτούμε όμως ότι υπάρχει ελπίδα τότε οφείλουμε να πράξουμε αναλόγως.