Κάτι τρέχει στο Παναγιώτικο…

ΑΡΘΡΟ του Μάρκου Βαξεβανόπουλου, γεωλόγου, MSc, Υπ. Διδάκτορας ΑΠΘ

Κάτι τρέχει στο φράγμα Παναγιώτικο στην περιοχή του Νότιου Πηλίου και σίγουρα δεν είναι μόνο τα χιλιάδες κυβικά νερού που χάνονται από τη διαρροή που παρουσιάζει εδώ και καιρό. Ένα μεγάλο έργο για την ευρύτερη περιοχή, για το οποίο δαπανήθηκαν πάνω από οχτώ εκατομμύρια ευρώ και στο οποίο παρατηρούνται πολλές αστοχίες.

Το φράγμα Παναγιώτικο σχεδιάστηκε με κύριο στόχο να «ξεδιψάσει» τα χωριά του Νότιου Πηλίου, που χαρακτηρίζονται από την έντονη λειψυδρία ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Το μεγάλο αυτό φράγμα κατασκευάστηκε στην ιδανικότερη και μεγαλύτερη υδρολογική λεκάνη της περιοχής.

Δυστυχώς όμως το αποτέλεσμα δεν ήταν το αναμενόμενο, μιας και αποτέλεσε παράδειγμα κακοτεχνιών. Αρχικά το φράγμα χωροθετήθηκε σε άλλο σημείο από εκείνο που προέβλεπε η μελέτη από επιστήμονες του Τμήματος Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Η νέα θέση προέβλεπε μεγαλύτερο φράγμα σε μια περιοχή όμως που ήταν σίγουρο, πως αν δεν γίνονταν οι απαραίτητες κατασκευαστικές παρεμβάσεις (π.χ. πλήθος τσιμεντενέσεων) θα παρουσίαζε διαρροές. Αυτό ήταν ένα γεγονός που θα το εντόπιζε ακόμη και πρωτοετής φοιτητής της Γεωλογίας. Ένα άλλο ερώτημα που γεννάται είναι αν τα έργα που έγιναν είχαν την αναγκαία παρακολούθηση. Έχουν άραγε κατατεθεί τα ημερολόγια της κατασκευαστικής εταιρίας; Πως είναι δυνατό να έγινε παραλαβή του έργου;

Ενώ υπήρχε αρχική μελέτη, εκπονήθηκε εκ νέου άλλη έναντι αδράς αμοιβής. Μέσα στην «ευμάρειά» του το ελληνικό κράτος δαπάνησε κι άλλα χρήματα, αγνοώντας εντελώς τις προηγούμενες έρευνες. Το έργο κατασκευάστηκε και παραδόθηκε με πολλά ερωτηματικά.

Το αποτέλεσμα είναι τα τελευταία χρόνια να παρουσιάζονται μεγάλες διαρροές σε αυτό το φράγμα και να εγκυμονεί ο κίνδυνος να εντοπιστούν και μεγαλύτερες αστοχίες. Οι διαρροές αυτές, όπως είναι λογικό, μειώνονται το καλοκαίρι εξαιτίας της μείωσης των ποσοτήτων νερού. Το χειμώνα, που υπάρχει έντονη εισροή νερού στον ταμιευτήρα του φράγματος, οι διαρροές αυξάνονται. Επίσης, προτάθηκε από τους αρχικούς μελετητές, στο προβληματικό αυτό φράγμα, κατά τους μήνες με έντονες βροχοπτώσεις να ανοίγει ο εκκενωτής πυθμένα για να εκτονώνεται η πίεση που ασκεί το νερό και για να μην συμβούν τα χειρότερα… Ακόμη, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τη συμπεριφορά του όπως και των γύρω πρανών κατά τη διάρκεια ενός μελλοντικού σεισμού. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην κατάντη περιοχή του φράγματος υπάρχουν κατοικημένες περιοχές.

Ήδη το όλο θέμα ερευνάται από Εισαγγελέα και από τον Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Είναι σημαντικό να αποδοθούν άμεσα ευθύνες, ακόμη και ποινικές, σε αυτούς που έχουν οδηγήσει στην απαξίωση και ουσιαστική αχρησία της μεγαλύτερης και ωφελιμότερης υδρολογικής λεκάνης του Νοτίου Πηλίου. Δεν θα πρέπει η υπόθεση του φράγματος Παγαγιώτικου να ξεχαστεί και να μπει στο αρχείο! Και σίγουρα υπάρχουν πολιτικές ευθύνες, που ίσως οδηγήσουν στην συγκάλυψη αυτού του σκανδάλου. Δεν θα πρέπει να το επιτρέψουμε.

Τα χωριά του Νοτίου Πηλίου όπως φάνηκε δεν θα ξεδιψάσουν από το έργο στο Παναγιώτικο. Κρίνεται λοιπόν αναγκαία η εκπόνηση υδρογεωλογικής μελέτης για την εύρεση νέων πηγών νερού και για την ουσιαστική και αποδοτική υδατική διαχείριση σε αυτήν την άνυδρη περιοχή.