Χαιρετισμός του Σ. Αναγνώστου σε συνέδριο που παρευρέθηκε

Ο χαιρετισμός του προέδρου του ΤΕΕ, Σωκράτη Αναγνώστου, στο συνέδριο “Ο Βόλος και η περιοχή του από τον Ά εως τον ΄Β Παγκόσμιο πόλεμο.

Κυρίες και Κύριοι,

Αγαπητοί προσκεκλημένοι,

Καταρχάς πρέπει να τονίσω ότι με χαρά δεχτήκαμε την πρόσκληση της Εταιρείας Θεσσαλικών Ερευνών για τη συνδιοργάνωση του σημερινού συνεδρίου, που αφορά το Βόλο και τη περιοχή του στη περίοδο του Μεσοπολέμου.

Σε μια περίοδο που είναι πανελλήνια γνωστή και ως «αστικό Θαύμα του Βόλου» για την οποία ακόμη και σήμερα εκφράζουν το θαυμασμό τους επιστήμονες μεγάλου βεληνεκούς.

Πρόκειται για μια περίοδο λειτουργίας και ανάπτυξης μιας πόλης που θα ενδιάφερε τον οποιοδήποτε να πληροφορηθεί το πως κατάφερε να ξεχωρίσει και να δημιουργήσει αξιοζήλευτη οικονομική, πολιτική, παιδαγωγική και πολιτισμική άνθηση, συγκρινόμενη ακόμη και με τη σημερινή εποχή.

Την περίοδο όμως εκείνη κυριαρχούσε στην περιοχή μας η ανάπτυξη των επενδύσεων. Μπορεί βέβαια η βιομηχανική επανάσταση που επικρατούσε τότε στη χώρα μας να τις ευνοούσε. Δεν μπορεί όμως να μη ζηλέψω την νοοτροπία της εποχής, συγκρίνοντάς την με το αντιεπενδυτικό κλίμα που επικρατεί σήμερα.

Δεν μπορεί να μη νοσταλγήσω την προοδευτικότητα που επικρατούσε την εποχή εκείνη αφού υπήρχε θέληση για αλλαγή.

Αντίθετα σήμερα με δυσκολία δεχόμαστε κάθε αλλαγή και κάθε επένδυση έχοντας καταληφθεί από ένα ανεξήγητο για την ιδιοσυγκρασία μας συντηρητικό πνεύμα.

Θα υπάρχει βέβαια η απορία πως εμπλέκεται στο ΤΕΕ σε ιστορικό κατά βάση συνέδριο.

Η ιστορία όμως δεν είναι μόνο άνθρωποι και δράσεις είναι και οι κατασκευές πάσης φύσεως τις αντίστοιχης περιόδου.

Και καμία φορά μια βόλτα σε μια γειτονιά με τα μάτια ανοιχτά επεξεργαζόμενοι το περιβάλλον (όχι όπως συνήθως κυκλοφορούμε χαμένοι μέσα στις προσωπικές μας σκέψεις και προβλήματα) αναζητάς τα διάφορα σημεία όπου έχεις τοποθετήσει τις μνήμες του χθες και ελέγχεις τις ενδείξεις τους.

Μετράς δηλαδή πόσες μνήμες ισοπεδώθηκαν από την τελευταία βόλτα. Από το ποσοστό αυτό κρίνεις και το ρυθμό «ανάπτυξης» της γειτονιάς.

Και παρόλο που η ανάγκη της στέγασης οδήγησε στις πολυκατοικίες δεν μπορεί να μην σκεφτείς κυκλοφορόντας μέσα στα φαράγγια που δημιουργήσαμε, στους στενούς δρόμους μας ότι τα κτήρια ψήλωσαν, αλλά η ορατότητα, με την πραγματική αλλά και μεταφορική έννοια του όρου, χαμήλωσε στους σκιερούς δρόμους.

Σκεπτόμενοι το Βόλο του Μεσοπολέμου γεμάτο από μονοκατοικίες με ωραίες αυλές, παρατηρούμε τη στενή επικοινωνία των γειτόνων. Σήμερα με τις πολυκατοικίες φέρνουμε τους ανθρώπους οικιστικά ποιο κοντά, αλλά χωρίς καμιά συνοχή μεταξύ τους. Αν μπορούσαν δεν θα ήθελαν να βλέπουν το γείτονα αποτελώντας μια κοινωνία με ελάχιστη συνοχή όπου ο καθένας διεκδικεί τη μοναξιά του.

Την εποχή εκείνη κατασκευάστηκαν σημαντικά έργα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής όπως οι ναοί Αγ. Νικολάου (1934), Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης (1936) και Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (1936), από τον Αριστοτέλη Ζάχο, όπως και κατοικίες που είναι τα πρώτα δείγματα της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής του μοντέρνου κινήματος.

Αυτές τις λίγες εναπομείναντες μνήμες προσπαθούμε και εμείς μέσα από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που εκπονούμε με Ομάδα Εργασίας του ΤΕΕ Μαγνησίας αποτελούμενη από συναδέλφους αρχιτέκτονες μηχανικούς, να τις επισημάνουμε εάν είναι δυνατόν για όλο το νομό.

Και το ονομάζω φιλόδοξο γιατί το να καταγραφούν παλαιά κτήρια αξιόλογης αρχιτεκτονικής σήμερα είναι αρκετά δύσκολο με την επικρατούσα οικονομική στενότητα

Παραλληλίζοντας το τέλος της σημερινής κρίσης που ελπίζω να έλθει σύντομα με το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, εύχομαι να επικρατήσει ξανά στη περιοχή μας η πολυπόθητη ανάπτυξη εκείνων των χρόνων.

Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας.